De behandeling van een persoon met angst hangt af van de aard van de angststoornis en zijn individuele voorkeuren. Vaak worden in de behandeling verschillende soorten therapie en medicatie gecombineerd.
Afhankelijkheid van verdovende middelen, depressie en andere aandoeningen kunnen bij sommige mensen soms zo’n sterk verband hebben met angst dat de behandeling van een angststoornis moet wachten tot een individu deze onderliggende aandoeningen onder controle heeft.
Het herkennen van de zich ontwikkelende symptomen van angstige gevoelens en het nemen van maatregelen om de aandoening zonder medische hulp onder controle te krijgen zou de eerste aanloop moeten zijn.
Echter, als dit de impact van de angstklachten niet vermindert, of als deze in het begin bijzonder plotseling of ernstig zijn, bestaan er andere behandelingen beschikbaar.
Zelfbehandeling
Ontspanningstechnieken kunnen helpen om angstige emoties aan te pakken voordat ze uitgroeien tot een angst- en/of paniekstoornis.
In sommige gevallen kan een persoon thuis de controle herwinnen zonder klinisch toezicht. Dit kan echter beperkt blijven tot kortere en minder ernstige periodes van angst.
De artsen adviseren om verscheidene oefeningen en technieken uit te proberen om korte of gerichte angstaanvallen te kunnen opvangen, waaronder:
- Stressmanagement: Beperk potentiële triggers door uw stressniveaus te beheersen. Houd de druk laag, organiseer ontmoedigende taken in takenlijsten en neem voldoende tijd vrij van professionele of educatieve verplichtingen.
- Ontspanningstechnieken: Bepaalde maatregelen kunnen helpen om tekenen van angst te verminderen, waaronder diepe ademhalingsoefeningen, een warm bad, meditatie en yoga.
- Oefeningen om negatieve gedachten te vervangen door positieve: Maak een lijstje van negatieve gedachten op en maak nog een lijstje met positieve gedachten om ze te vervangen. Stel jezelf succesvol voor alsof je specifieke angst overwint.
- Zoek een ondersteunend netwerk: Praat met een ondersteunend persoon, zoals een familielid of vriend. Vermijd het opslaan en onderdrukken van angstige gevoelens, omdat dit angststoornissen kan verergeren.
- Fysieke activiteit: Lichamelijke inspanning en een actieve levensstijl kunnen het zelfbeeld verbeteren en het vrijkomen van chemische stoffen in de hersenen stimuleren wat op zijn beurt positieve emoties teweegbrengt.
Begeleiding en therapie
De standaardbehandeling voor angst wordt steeds uitgevoerd met psychologische begeleiding en therapie.
Dit kan psychotherapie zijn, zoals cognitieve gedragstherapie of een combinatie van therapie en counseling.
Cognitieve gedragstherapie heeft tot doel de schadelijke denkpatronen te herkennen en te veranderen die een angststoornis en lastige gevoelens kunnen veroorzaken, vervormd denken kunnen beperken en de omvang en intensiteit van reacties op stressoren kunnen veranderen.
Dit helpt mensen om de manier waarop hun lichaam en geest reageren op bepaalde triggers te beheersen.
Psychotherapie is een andere behandeling die bestaat uit het praten met een getrainde professional in de geestelijke gezondheidszorg en het werken aan de wortel van de angststoornis.
Sessies kunnen de triggers van angst en mogelijke copingmechanismen onderzoeken.
Medicatie
Medicatie kan helpen bij de behandeling van veel van de symptomen van angst, en het is vaak het meest effectief wanneer een patiënt ook deelneemt aan therapie en psychologische begeleiding. Afhankelijk van de ernst en de duur van de symptomen, kan een persoon angstmedicatie voor korte of lange termijn voorgeschreven krijgen.
Soorten angstmedicijnen
Selectieve Serotonine Reuptake Inhibitors (SSRI’s)
SSRI’s (Selective Serotonin Reuptake Inhibitors) verbeteren de stemming door het blokkeren van de heropname van de neurotransmitter serotonine in de hersenen. SSRI’s zijn geen gewoontevormende middelen en worden vaak gebruikt voor de behandeling van angststoornissen, waaronder obsessieve compulsieve stoornis (OCD). SSRI’s veroorzaken echter soms wel bijwerkingen, zoals slaapproblemen, gewichtstoename en seksuele problemen. Het duurt ook enkele weken vooraleer ze hun maximale effectiviteit bereiken. Voorbeelden hiervan zijn citalopram, escitalopram, fluoxetine, paroxetine en sertraline. SSRI’s kunnen het risico op zelfmoordgedachten bij jongeren verhogen, dus het is belangrijk om dit effect in de gaten te houden en uw arts op de hoogte te stellen als u zelfmoordgedachten ervaart.
Serotonine-Norepinephrine Reuptake Inhibitors (SNRI’s)
SNRI’s verhogen zowel de serotonine als de norepinefrine en remmen hersencellen om deze te resorberen. SNRI’s hebben dezelfde bijwerkingen als SSRI’s en het duurt ook enkele weken vooraleer ze actief zijn. Voorbeelden hiervan zijn desvenlafaxine, duloxetine en venlafaxine.
Benzodiazepines zijn snel bij het verminderen van bezorgdheid, maar zij worden gewoonlijk niet beschouwd als eerstelijnsbehandeling. Dit is omdat de patiënten een tolerantie voor deze kalmeringsmiddelen kunnen ontwikkelen en in sommige gevallen verslaafd kunnen raken. Mensen die stoppen met het gebruik van benzodiazepinen kunnen ook krachtige ontwenningsverschijnselen ervaren. Soms worden deze medicijnen voorgeschreven met SSRI’s totdat de SSRI zijn volledige effect bereikt. Het is niet aan te raden om benzodiazepines voor een lange periode te nemen. De voorbeelden omvatten alprazolam, clonazepam, diazepam, en lorazepam.
Andere medicijnen
Er zijn andere medicijnen die niet in de bovengenoemde categorieën passen, maar toch soms worden voorgeschreven om bezorgdheid te behandelen. Een voorbeeld is buspiron. Deze zorgt voor minder bijwerkingen dan SSRIs. Gabapentin is een beslagleggingsmedicijn dat snel werkt en vaak de voorkeur heeft van voorschrijvers boven benzodiazepinen. Hydroxyzine wordt ook voorgeschreven om bezorgdheid te behandelen omdat het snel werkt en niet voor afhankelijk zorgt.
Preventie
Hoewel angstige gevoelens altijd aanwezig zullen zijn in het dagelijks leven, zijn er manieren om het risico op een volledige angststoornis te verminderen.
Het nemen van de volgende stappen zal helpen om angstige emoties in bedwang te houden en het ontstaan van een stoornis te voorkomen:
- Gebruik minder cafeïne, thee, frisdrank en chocolademelk.
- Neem contact op met een arts of apotheker voordat u geneesmiddelen of kruidenremedies gaat gebruiken.
- Houd een evenwichtig, voedzaam dieet aan.
- Kies voor een regelmatig slaappatroon.
- Vermijd alcohol, cannabis en andere recreatieve drugs.
Praat met een arts
Het is belangrijk om regelmatig met uw arts te communiceren wanneer u angstmedicijnen neemt, vooral als u andere medicijnen voorgeschreven krijgt. Houd uw symptomen in de gaten, zodat zij de beste medicatie voor u kunnen vinden en ook de bijwerkingen die u ondervindt in de gaten kunnen houden. Als u problemen heeft met het vinden van een medicijn dat werkt, kan een arts u adviseren of u Xanax of Valium kopen moet. Als u zwanger wordt of borstvoeding geeft, moet u zich afvragen welke medicijnen het veiligst zijn.
Bovenal is het belangrijk om niet ontmoedigd te raken als een angstmedicatie niet meteen aanslaat. Met geduld, observatie en communicatie kunnen u en uw arts de medicijnen vinden die het beste bij uw symptomen en behoeften passen.
Samengevat
De behandeling van een angststoornis richt zich op psychologische therapie, medicatie en aanpassing van de levensstijl. De behandeling zal voor elke persoon verschillend zijn, afhankelijk van het type angststoornis dat hij/zij heeft en de aanwezigheid van eventuele onderliggende aandoeningen.
Zelfbehandeling is de eerste stap voor het beheersen van angstige gevoelens en omvat vaak ontspanningstechnieken, een actieve levensstijl en effectief tijdsmanagement. Als deze maatregelen niet helpen om controle te krijgen, ga dan naar een arts en zoek andere behandelingsmogelijkheden.
Als de angstige reacties vanaf het begin ernstig zijn, bijvoorbeeld in de vorm van paniekaanvallen, zoek dan behandeling.
Psychologische therapieën, waaronder CGT, kunnen iemand helpen bij het aanpassen van de manier waarop hij of zij reageert op stressvolle levensgebeurtenissen en -triggers, evenals de omvang van de reactie. Ze kunnen ook helpen om vervormd denken te beperken en negatieve gedachten te vervangen.
Geneesmiddelen die de behandeling kunnen ondersteunen zijn onder andere tricyclische medicijnen, antidepressiva, bètablokkers en benzodiazepinen. Spreek met een arts over ernstige bijwerkingen of ontwenningsverschijnselen na het stoppen.
